TPP – Việt Nam đồng ý những đòi hỏi của Hoa Kỳ về quyền lao động

5/11/2015

Việc phổ biến hôm thứ Năm toàn bộ văn bản hiệp ước giao dịch TPP giữa Hoa Kỳ và 11 quốc gia vành đai Thái Bình Dương đưa đến sự xuất hiện của cả phe chống đối lẫn phe hậu thuẫn và mở màn cho trận đấu lớn cuối cùng của Tổng thống Obama: chiếm được sự chấp thuận của Quốc Hội về hiệp ước giao dịch lớn nhất trong lịch sử.

Ngoài Hoa Kỳ ra, hiệp ước này cũng cần được 11 quốc gia còn lại chấp thuận. Bên cạnh Chile, Canada, Nhật Bản và Úc, còn có Mexico, Peru, Tân Tây Lan, Singapore, Việt Nam, Mã Lai và Brunei.

Chính quyền Obama hy vọng là phần bảo vệ lao động trong hiệp ước, cùng với thỏa thuận song phương về quyền lao động và con người riêng biệt giữa Hoa Kỳ và Việt Nam, Mã Lai và Brunei, sẽ giúp thuyết phục một số dân cử đảng Dân Chủ hỗ trợ cho hiệp ước. Chính quyền đặc biệt hăm hở cổ võ cho thỏa thuận với Việt Nam, vì chính quyền cộng sản cam kết thay đổi luật để cho phép công nhân được tự do lập nghiệp đoàn và đình công, không những để tranh đấu cho lương bổng và giờ làm việc, mà còn tranh đấu cải thiện điều kiện làm việc và những quyền lợi khác.

Thứ trưởng Ngoại giao đặc trách về dân chủ, nhân quyền và lao động, ông Tom Malinowski phát biểu trong một cuộc phỏng vấn, “Tôi nghĩ, không chút dè dặt, đây là cơ hội tốt nhất từ nhiều năm qua để khyến khích những cải tổ sâu rộng về cơ chế tại Việt Nam mà sẽ thúc đẩy nhân quyền, và nó chỉ xảy ra khi TPP được thông qua.”

Tổ chức mà ông Malinoswki từng làm việc trước đó, Quan Sát Nhân Quyền (Human Rights Watch) là một trong những nhóm người hoài nghi. Họ cho rằng sự cam kết của Việt Nam không ràng buộc được, nhất là với quá trình làm việc của văn phòng thương mãi Hoa Kỳ. Ông John Sifton, giám đốc đặc trách Á Châu, nói đáng lẽ ra người công nhân nên được cho cùng quyền hạn mà các công ty có được trong hiệp ước này và những quyền khác: khiếu nại thẳng với một cơ phận dàn xếp khi nhà nước không tôn trọng hiệp ước.

Hoàng Thuyên tóm lược