Vào đầu tháng 8, HĐND tỉnh Sơn La ra nghị quyết thông qua đề án xây dựng tượng đài bác Hồ với kinh phí lên đến 1400 tỉ đồng tại một tỉnh nghèo như ở Sơn La. Chưa bao giờ mà một dự án bị cộng đồng mạng phản đối một cách mạnh mẽ như thế, trong nhiều ngày liên tiếp, hầu như trang blog, facebook nào cũng nói đến sự kiện này với đầy đủ các lời góp ý xây dựng, châm biếm, đến cả chỉ trích và chửi rủa.
Góp ý xây dựng thì có Facebooker Đỗ Chí Hiếu: “Với số tiền 1400 tỷ chính quyền có thể cho thi công các trường học, những chiếc cầu, bệnh viện, giúp người dân xoá đói giảm nghèo. Đất nước VN sẽ không còn thấy cảnh trẻ em phải đu dây qua sông, qua suối để đến trường, nạn mù chữ ở trẻ em sẽ không còn, bệnh viện sẽ không còn cảnh bệnh nhân nằm la liệt ở các dãy hành lang. Một Đất nước phát triển giàu mạnh không cần chúng ta phải khoe khoan 1 tượng đài, 1 ngọn tháp.. v.v… đang đứng nhất khu vực này khu vực kia mà sự phát triển thực sự là: cho Thế Giới biết Nước VN không còn nghèo đói, mù chữ, cướp bóc.”
Trách móc nhẹ thì như Facebooker Ellen Nguyen: “Cái đảng này nó đã làm quá nhiều chuyện ruồi bu rồi, thêm chuyện này nữa thì cũng chả thấm vào đâu nhưng lại ghi thêm vào sổ tội ác của nó. Đó là tội phá hoại kinh tế nước nhà.”
Trách móc nặng thì có GS Ngô Bảo Châu, trên trang Facebook cá nhân ông đã chia sẻ công khai ý kiến của ông: “Số tiền này đủ để xây toàn bộ các điểm trường, các ký túc xá cho Sơn La và các tỉnh miền núi. Trẻ con ăn không đủ no, áo không đủ ấm, sinh hoạt như lũ thú hoang, mà bỏ ra 1.400 tỷ để xây tượng đài thì: “hoặc là khốn nạn, hoặc là thần kinh”
Người bị chửi rủa, ném đá nhiều nhất có thể nói là ông Phó Chủ tịch Hội quy hoạch và phát triển đô thị Việt Nam Đào Ngọc Nghiêm khi ông cho rằng “nên xây tượng đài để cộng đồng được hưởng thụ các giá trị văn hóa, không nên đặt vấn đề xây tượng như thế là đắt hay rẻ. Tượng đài sẽ là động lực để tạo nên sự phát triển. Không thể nói rằng vì nhiều người còn đói nên để tiền đó mua cơm trước. Đôi khi văn hóa phải đi trước”
Facebooker Phonq: “Cái văn hóa nghèo dân chịu. Các ông thấy điều đó không? Các ông đã bao giờ đặt mình vào hoàn cảnh của dân và nghĩ cho dân chưa? Hay các ông nghĩ cái dự án này duyệt có cả khối tiền chia chác?”
Facebooker Vanessa Vu: “để ông này ở truồng nhịn đói đi ổng có nói như vậy không!”
Trước những phản ứng dữ dội của dư luận, nhất là của cộng đồng mạng, đảng đã loay hoay giải thích, lúc đầu thì gọi đây là dự án xây tượng đài, sau thì bảo 1400 tỉ là cho nguyên quần thể gồm nhiều mục ngạch, còn ông Hồ chỉ tiêu tốn 200 tỉ thôi. Ông Hoàng Văn Chất, Bí thư Tỉnh ủy, Chủ tịch HĐND tỉnh Sơn La thì cho rằng đây mới là con số khái toán của đề án. Số khái toán là số có thể thay đổi, nhưng kinh nghiệm xây dựng ở VN thường là đội vốn từ 1 thành 2, thành 3 là chuyện có thể xảy ra. Thế thì dù ông Hồ chỉ tốn 200 tỉ nhưng quần thể đó cũng vẫn là 1400 tỉ và chưa biết sẽ đội vốn bao nhiêu lần khi xong, đây mới chính là vấn đề đáng nói.
Nhưng cuối cùng thì Thủ tướng cũng phải chịu lùi ra lệnh tạm ngưng để duyệt lại. Tuy nhiên, cũng chẳng mấy ai tin về “thiện chí” này của nhà nước.
Facebooker Nguyên Quang Nguyễn chia sẻ kinh nghiệm: “Tạm dừng để xoa dịu dư luận. Nguội nguội là lẳng lặng làm, từ từ tăng vốn đầu tư gấp vài lần 1400. Quyết tâm chính trị của cả hệ thống…”.
Facebooker Lien Ha: “Hoan hô đồng bào đã phản đối rất mạnh nên tụi chánh quyền bãi bỏ xây rồi!!!- Phải đấu tranh quyết liệt thế mới xứng đáng con cháu Bà Trưng Bà Triệu! Nhìn hình thấy có cả Quý Phụ Nữ – cả ngồi xe lăn cũng hăng hái thế chứ! – Chúc mừng nhé!”
Chủ tịch UBND tỉnh Sơn La Cầm Ngọc Minh đã từng tuyên bố: “Trong cả nước đã có rất nhiều tỉnh có quảng trường, tượng đài, Sơn La là chưa có cũng là thiệt thòi cho chúng tôi.” chắc là sẽ tiếc hùi hụi khi dự án bị ngừng.
Một người ký tên Nặc danh đã bình luận trên blog Tễu: “Đúng là thiệt thòi cho bọn chúng, nhiệm kỳ này có mỗi dự án này mà bị chửi quá, chưa lấy lại vốn chạy chức chủ tịch, rồi còn đem về cho con vợ nữa.Tội quá!”
Nhưng chưa chắc, vì vào tháng tư vừa qua, Bộ Văn hóa- Thể Thao- Du lịch Việt Nam đề xuất từ nay đến năm 2030 sẽ xây thêm khoảng gần 60 tượng đài Hồ chí Minh trên cả nước.
Chúng ta chờ xem.