Làm khán giả “choáng ngợp”. Làm khán giả “mê mệt”. “Hạ knock-out” khán giả… Đó là những từ ngữ được báo chí trong nước dùng để mô tả ấn tượng của hàng triệu khán giả trước vẻ đẹp của hang Én, hang Sơn Đoòng của Việt Nam khi xem hãng truyền hình ABC của Mỹ trực tiếp truyền đi những hình ảnh quay bằng flycam từ trong hang, trong chương trình nổi tiếng “Good Morning America” của hãng.
Dân mạng Việt Nam còn phấn khích hơn khi chứng kiến ông Phó thủ tướng vẻ ngoài giản dị, trẻ trung trèo non lội suối cùng êkíp thực hiện bộ phim và trả lời phỏng vấn trực tiếp bằng tiếng Anh từ trong hang. Hang Sơn Đoòng đúng là một báu vật mà thiên nhiên đã nhẫn nại tạo tác từ hàng triệu năm trước để dành ban tặng cho tỉnh Quảng Bình, cho Việt Nam. Và việc hãng ABC giới thiệu Sơn Đoòng trong một chương trình truyền hình trực tiếp có nhiều người xem quả là một cú PR tuyệt vời cho du lịch Việt Nam, đất nước Việt Nam. Quả là đáng mừng.
Nhưng mừng đó mà lo đó. Ngay trong cuộc trả lời phỏng vấn người dẫn chương trình từ trong hang, Phó thủ tướng Vũ Đức Đam đã nói: “Phát triển bền vững không chỉ là yêu cầu sống còn đối với du lịch mà với cả nền kinh tế. Cần đảm bảo phát triển song hành với bảo vệ môi trường; gìn giữ văn hóa truyền thống tốt đẹp và quan trọng hơn là người dân địa phương có thể tham gia và thừa hưởng thành quả phát triển”. Đó không phải là nỗi lo vô căn cứ khi ngay trước ngày diễn ra chương trình của ABC, ngành du lịch Việt Nam đã liên tục báo động về sự sụt giảm du khách do nhiều nguyên nhân, còn báo Tuổi Trẻ thì đăng một phóng sự về nạn chèo kéo và chặt chém du khách nước ngoài mua dừa ở ngay trước một điểm tham quan nổi tiếng là dinh Thống Nhất.
Chưa kể, dọc hai bên các quốc lộ, cảnh thường thấy là rác nylon bay phấp phới mỗi lúc xe chở du khách chạy qua. Có lẽ, để làm giảm thói quen xả rác bừa bãi nơi công cộng ở nhiều người Việt, phải cần đến một cuộc vận động tầm cỡ quốc gia kiên trì, lâu dài, cộng thêm việc xử phạt nghiêm khắc hành vi xả rác không đúng nơi quy định. Nhưng thôi, đó là chuyện lâu dài, mặc dù không bao giờ là quá sớm để khuyến khích người dân xây dựng những tập quán tốt.
Đáng lo lắng hơn cả là không bao giờ thiếu những nhóm lợi ích thèm muốn biến những báu vật mà thiên nhiên ban tặng cho người dân thành những con bò sữa mang lại lợi nhuận cho riêng họ, bất kể nguy cơ hủy hoại những báu vật trời cho ấy. Một con kênh bị lấp, vẫn có thể khôi phục bằng rất nhiều tiền, dù là tiền đi vay.
Nhưng có những báu vật trời cho, như Sơn Đoòng, mong manh về mặt sinh thái đến nỗi một khi bị bàn tay con người hủy hoại, coi như vô phương cứu chữa. Muốn phát triển bền vững, phải biết kháng cự lại những nhóm lợi ích ấy.
Đoàn Khắc Xuyên
Leave a Comment