Mỹ tố cáo Trung Quốc xây “vạn lý trường thành” trên Biển Đông

Phát biểu nhân một hội nghị về an ninh hàng hải tại Úc vào ngày 31/03/2015, Tư lệnh Hạm đội Thái Bình Dương của Hoa Kỳ, Đô đốc Harry Harris Jr. đã tố cáo Bắc Kinh là đang xây dựng một bức « vạn lý trường thành » trên Biển Đông. Theo giải thích của Tư lệnh Hạm đội Thái Bình Dương, «Trung Quốc xây dựng đảo nhân tạo bằng cách bơm cát vào lấp các rạn san hô vẫn còn sống – mà một số chìm dưới mặt nước – và phủ bê tông lên nền đó. Trung Quốc hiện đã tạo hơn 4 cây số vuông đảo nhân tạo ».

Đối với Đô đốc Harris, khu vực có liên quan được biết đến với những hòn đảo xinh đẹp tự nhiên, thế mà « với tàu nạo vét và xe ủi đất trong hàng tháng trời, Trung Quốc đang tạo ra một vạn lý trường thành bằng cát », và tốc độ xây dựng đảo nhân tạo của Trung Quốc đã khiến ai cũng phải đặt nghi vấn về ý đồ của Trung Quốc.

Tư lệnh Hạm đội Mỹ tại Thái Bình Dương nhắc lại rằng Hoa Kỳ tiếp tục kêu gọi các bên tranh chấp tự kiềm chế, đúng theo yêu cầu của bản Tuyên bố Ứng xử của các bên, ký kết giữa ASEAN và Trung Quốc vào năm 2002. Đối với Đô đốc Harris, tình trạng tranh chấp chủ quyền giữa nhiều nước tại vùng Biển Đông đang làm cho căng thẳng gia tăng trong khu vực, làm tăng thêm nguy cơ xẩy ra sự cố do tính toán sai lầm.

Xin nhắc lại, việc Trung Quốc đòi chủ quyền trên hầu như toàn bộ Biển Đông, và các nước có tranh chấp với Trung Quốc, từ Philippines cho đến Việt Nam…, trong thời gian qua đã rất quan ngại trước quy mô rầm rộ và tốc độ nhanh chóng của các công trình cải tạo đất và xây dựng mà Bắc Kinh đang tiến hành tại những nơi bị họ chiếm đóng ở Trường Sa. Điều gây lo ngại nhất là các tòa nhà, phi đạo, cầu cảng… đều có thể được sử dụng vào mục tiêu quân sự, và để củng cố yêu sách chủ quyền của Trung Quốc.

Ngoài lời tố cáo trên, hôm 19/03/2015, bốn Nghị sĩ hàng đầu tại Thượng viện Hoa Kỳ đã công bố một bức thư báo động về mối đe dọa mà các hành động quá đáng của Trung Quốc tại Biển Đông đang đặt ra cho chính nước Mỹ cũng như cho các đồng minh và đối tác của Mỹ trong khu vực.

Các tác giả bức thư đã yêu cầu Washington phải có ngay một chính sách toàn diện để đối phó với hiểm họa đó, đồng thời đề nghị một số biện pháp cụ thể có thể được áp dụng trong đối sách chống lại các hành vi quá đáng của Trung Quốc trên biển đã được các Thượng nghị sĩ nêu bật.

Tầm mức quan trọng của bức thư này được đánh giá là rất lớn, do đó Việt Nam cần phải tranh thủ động lực mà lời kêu gọi này sẽ tất yếu tạo ra để vận động quốc tế giúp Việt Nam ngăn chặn mưu đồ bành trướng của Trung Quốc tại Biển Đông, vừa đe dọa hòa bình và ổn định trong khu vực, vừa trực diện tấn công vào chủ quyền và lợi ích của Việt Nam.

Câu hỏi đặt ra là trước diễn biến mới liên quan đến chính sách Biển Đông của Mỹ này, Việt Nam có thể làm gì để tranh thủ điều kiện thuận lợi hơn.