Đùn đầy về phía dân

Đùn đầy về phía dân

Tôi quan sát từ xa thì thấy có một xu hướng rất thú vị về quan điểm và hành xử của chính quyền : đó là họ đùn đẩy trách nhiệm hệ trọng quốc gia về phía người dân. Chẳng biết quan sát này có đúng với thực tế không, nhưng đọc tin báo chí thì có vẻ như thế.

Chẳng hạn như ở dưới quê tôi, làm đường lộ trong các thôn làng, chính quyền ra khẩu hiệu “Nhà nước và dân cùng làm”. Trong thực tế, khẩu hiệu đó có nghĩa là dân chi tiền để làm đường, còn cán bộ thì … quản lý. Nhưng vấn đề là Nhà nước nhận tài trợ từ các cơ quan quốc tế (như ADB, WB) để làm đường và xây dựng cơ sở vật chất, vậy thì câu hỏi đặt ra là tiền vay hay tài trợ đó đi đâu, và tại sao người dân phải gánh thêm một gánh nặng ? Nên nhớ rằng người dân đã đóng thuế, và tiền thuế đáng lí ra phải dành cho phát triển cơ sở vật chất, kể cả cầu đường.

Một chuyện khác liên quan đến ngư dân, Nhà nước cũng đùn đẩy trách nhiệm bảo vệ ngư trường cho dân. Khi ngư dân bị bọn Tàu tấn công, bắn giết, các lực lượng chức năng có vẻ rất lu mờ. Đùng một cái, các lực lượng chức năng đề ra chiến lược trang bị vũ khí cho ngư dân, nhưng đó là một đề nghị hết sức nguy hiểm và đẩy ngư dân vào chỗ chết. Sau đó, chính quyền hình như nhận ra sáng kiến đó nguy hiểm, nên họ đề ra sáng kiến khác là cùng với ngư dân bảo vệ biển. Thoạt đầu nghe qua thì cũng hay hay, nhưng nghĩ lại thì ý tưởng này có khi nguy hiểm, vì sẽ đẩy ngư dân vào xung đột quân sự với Tàu, và để kẻ thù có cớ để tấn công ngư dân ta. Ngư dân chỉ đánh cá, họ không nên là lực lượng bán quân sự. Nhưng ý tưởng đó của chính quyền làm người dân phải hỏi: vậy vai trò của hải quân và cảnh sát biển là gì?

Mới đây, một tướng lãnh trong quân đội khi dược hỏi về định hướng của nền quốc phòng VN thì ông tuyên bố là “… muốn có nền hòa bình không lệ thuộc thì toàn dân phải tự bảo vệ độc, lập tự do của mình”. Rất khó hiểu câu này có nghĩa chính xác là gì, nhưng rõ ràng theo ông thì trách nhiệm quốc phòng là của toàn dân. Người ta lại phải hỏi: vậy quân đội làm gì ? Rất khó tìm thông tin về nhiệm vụ của quốc phòng VN. Ở Úc, Bộ Quốc phòng có website đàng hoàng, và họ ghi rõ nhiệm vụ là “defending Australia and its national interests” (Bảo vệ nước Úc và lợi ích quốc gia).

Thật ra, ở VN tôi thấy chẳng riêng gì quốc phòng, xây dựng, hầu như lĩnh vực nào người ta cũng nói đến “nhân dân”. Từ an ninh, giáo dục đến y tế, cái gì cũng có xu hướng đùn đẩy cho người dân. Có lẽ chính vì thế mà người ta có chữ “chính quyền nhân dân”, “quân đội nhân dân”, “công an nhân dân”, v.v. Thật ra, tất cả những chữ có cái đuôi “nhân dân” là xuất phát từ Tàu, chứ không phải “sáng kiến” của VN. Sự bắt chước đó bây giờ là một gánh nặng cho người dân.