Sự khống chế ngôn luận ở Trung quốc đang bị xoi mòn

Sự khống chế ngôn luận ở Trung quốc đang bị xoi mòn

Nguyễn Khanh và Nam Phương xin kính chào quý thính giả của đài Chân Trời Mới, để mở đầu cho tiết mục Từ Á Sang Âu tuần này là đề tài nói đến những phản ứng của nhiều báo đài ở Hoa lục trong thời gian gần đây cho thấy sự khống chế ngôn luận của nhà nước Cộng sản Trung quốc ngày càng bị xoi mòn.

Một số phản ứng gần đây của nhiều báo đài ở Hoa lục cho thấy sự khống chế tự do ngôn luận của đảng Cộng sản Trung quốc ngày càng bị xoi mòn. Đó là nhận định của bình luận gia Thạch Bình được nhật báo Sankei phát hành vào ngày 17/02/2013 tại Tokyo trích đăng.

Trước khi đưa ra nhận định này bình luận gia Thạch Bình ở Hoa lục cho hay mặc dù tất cả các cơ quan truyền thông ở Hoa lục đều là công cụ tuyên truyền của đảng Cộng sản Trung quốc, nhưng từ tháng 8 năm 2011 đã bắt đầu có sự phản đối của một số cơ quan truyền thông về chuyện nhà nước khống chế quyền tự do ngôn luận quá nhiều. Từ đó đến nay đã hơn 1 năm 6 tháng chuyện phản đối này ngày càng nâng cấp, điển hình là sự kiện tờ tuần san Nam Phương chẳng những yêu cầu người đứng đầu Ủy ban Tuyên giáo & Kiểm duyệt tỉnh Quảng Đông phải từ chức vì tự ý tráo bài xã thuyết của họ mà các ký giả của tuần báo này còn tọa kháng trước tòa soạn để phản đối chuyện khống chế quyền tự do ngôn luận. Mặc dù Ủy ban Tuyên giáo & Kiểm duyệt Trung ương gọi những hành động này là phản loạn, nhưng hành động gọi là phản loạn này đang được người dân Hoa lục ủng hộ và nhiều cơ quan ngôn luận khác đồng tình nên chưa dám sử dụng biện pháp mạnh để xử lý, chỉ ra lệnh cho tất cả các cơ quan ngôn luận phải đăng lại bài xã thuyết đã tráo đó và bình luận thêm câu như sau: Việc Ủy ban Tuyên giáo & Kiểm duyệt tỉnh Quảng Đông đưa bài xuống để đăng trên tờ tuần báo Nam Phương là chính thống.

Trước đây, Ủy ban Tuyên giáo & Kiểm duyệt Trung ương mà ra lịnh thì báo đài phải răm rắp tuân theo nay thì tất cả đều từ chối với lý do báo không còn chỗ trống, chỉ có tờ Nhân Dân nhật báo và tờ Toàn Cầu thời báo (phụ bản của tờ Nhân Dân) là cho đăng, nhưng không bình luận gì cả, điều này cho thấy quyền uy tuyệt đối của Ủy ban Tuyên giáo & Kiểm duyệt không còn như trước đây nữa.

Khi không còn khống chế được thì bắt đầu thỏa hiệp, Ủy ban Tuyên giáo & Kiểm duyệt tỉnh Quảng Đông theo lệnh của Trung ương yêu cầu tuần báo Nam Phương chọn một trong hai cách giải quyết, một là phải đóng cửa, hai là vẫn được tiếp tục phát hành nhưng không được kháng nghị hay đề cập đến chuyện tráo bài xã thuyết nữa. Tuần báo Nam Phương chọn cách thứ hai và trong số báo ra vào ngày 10/02/2013 cho đăng bài xã thuyết có nội dung đừng sử dụng quyền lực để thay đổi hiện trạng sẽ làm cho Trung quốc mất đi một cơ hội tốt trong việc phát triển đất nước. Ngoài bài xã thuyết này tờ tuần san Nam Phương còn cho đăng một phóng sự dài 32 trang với đầy đủ hình ảnh nói về vụ hỏa hoạn tại cô nhi viện ở tỉnh Hà Nam đã làm cho 7 em phải chết thảm thương. Bài ký sự nêu ra một số sự việc có thể kiểm chứng về sự vô trách nhiệm của chính quyền địa phương và kết luận rằng xin mọi người hãy vì Tình thương và trách nhiệm hãy cùng với tuần báo Nam Phương mạnh dạng đứng lên tố cáo sự thiếu trách nhiệm và vô lương tâm của các cơ quan liên quan đến vụ cháy này.

Thêm một sự kiện khác nữa cũng rất quan trọng đó là trang nhà (home page) của tạp chí Viêm Hoàng Xuân Thu trong số báo tháng 1/2013 đăng bài « Đảng Cộng sản Trung quốc không được đứng trên Hiến pháp và luật pháp » đã bị đóng cửa với lý do vi phạm hành chánh đăng ký website. Nhưng những người chủ trương tờ tạp chí này đều là đảng viên cao cấp thuộc cánh của cựu Tổng bí thư Triệu Tử Dương trước đây nên không dễ gì mà làm tới được vì vậy nên vào ngày 19 tháng 2 vừa qua phải để cho trang nhà này hoạt động trở lại. Thế là website này liên tục khai pháo bằng những bài bình luận nẩy lửa chỉ trích nạn quan liêu, cửa quyền, tham nhũng, hối lộ và đòi phải nới lõng sự kiểm duyệt vì cho rằng nếu có một làng báo trung thực sẽ góp sức cho việc bài trừ các tệ nạn này. Tờ Nam Phương vì đã thỏa thuận với cơ quan Tuyên giáo & Kiểm duyệt không trực tiếp đề cập đến chuyện tráo bài xã thuyết nữa thì website Viêm Hoàng Xuân Thu khơi chuyện này lại khiến cho Ủy ban Tuyên giáo & Kiểm duyệt Trung ương điên đầu đang tìm cách đối phó. Bình thường trang nhà này đã có nhiều người vào xem bây giờ có thêm nhiều bài đánh trúng tâm lý người dân nên lượng truy cập trang nhà này có thể nói hiện nay đang dẫn đầu ở Hoa lục, đồng nghĩa với dẫn đầu thế giới về số lượng người vào xem.

Theo bình luận gia Thạch Bình nói rằng khi những người làm truyền thông đã bớt sợ hải, thách đố với cơ quan kiểm duyệt thì cường quyền không thể nào khống chế tự do ngôn luận như trước đây được nữa. Những người lãnh đạo đảng Cộng sản Trung quốc chắc cũng hiểu rằng trào lưu dân chủ, quyền tự do báo chí đang là trào lưu ở thời đại này khó có ai mà ngăn cản được, nhưng họ vẫn cố tìm cách chận được chừng nào hay chừng đó trước khi lâm chung.

Nhật ký điện tử của cựu Thủ tướng Đài Loan ở Hoa lục vừa mở đã bị đóng

Cũng liên quan đến quyền thông tin, phát biểu ở Hoa lục, mới đây nhà cầm quyền Bắc Kinh đã ra lịnh đóng cửa trang nhật ký điện tử (blog) của ông Tạ Trường Đình, cựu Thủ tướng Đài Loan, một người thân Trung quốc. Chuyện ra sao ?, kính mời quý thính giả lắng nghe qua sự tóm lược của Nguyễn Khanh và Nam Phương.

Ông Tạ Trường Đình, một chính trị gia Đài Loan, từng giữ chức Chủ tịch đảng Dân chủ Tiến bộ gọi tắt là đảng Dân Tiến. Dưới thời Tổng thống Trần Thủy Biển, ông Đình đã được đưa lên nắm chức Thủ tướng. Đảng Dân Tiến chủ trương một Đài Loan độc lập, chống lại việc sáp nhập với Hoa lục mà Trung quốc gọi là thống nhất đất nước. Vì chủ trương này nên ngay từ khi chưa lên nắm quyền, đảng Dân Tiến đã bị chế độ Cộng sản Trung quốc gọi là đảng phản động muốn phân hóa đất nước, nhưng ông Tạ Trường Đình vẫn có đường dây liên lạc với chính quyền Bắc Kinh để giữ những liên hệ khi cần giải quyết một vấn đề gì nên người dân Đài Loan và ngay cả nhiều đảng viên đảng Dân Tiến gọi ông Đình là người thân Trung quốc. Sau khi rời khỏi chức Thủ tướng, ông Tạ Trường Đình đã viếng thăm Hoa lục nhiều lần theo lời mời của chính quyền Bắc Kinh. Mỗi lần ông Đình sang Hoa lục là chính quyền Bắc Kinh ân cần tiếp đón, đi đâu cũng giới thiệu ông ta là người Đài Loan cấp tiến, ủng hộ việc thống nhất đất nước cho dù ông Đình chẳng bao giờ đề cập đến chuyện này.

Những nơi ông Đình đến nói chuyện hay thăm viếng đều do Hội Chính Thương Trung quốc (một kiểu như Mặt Trận Tổ Quốc của Việt Nam hiện nay) đứng ra tổ chức, nghĩa là ông Đình đi đâu, làm gì đều bị giám sát chặt chẽ, chứ không phải muốn tiếp xúc với bất cứ ai cũng được. Về phía ông Đình thì muốn giao lưu với người dân thường không qua sự sắp xếp của ai cả để xem người dân Hoa lục nghĩ gì về cuộc sống hiện tại dưới chủ nghĩa Cộng sản. Muốn như thế nhưng không thực hiện được nên ông Đình chỉ còn một cách đăng ký mở một trang mạng nhật ký ở Hoa lục do do công ty Tân Lãng quản lý để có thể giao lưu trực tuyến với người dân Hoa lục về nhiều vấn đề kể cả chuyện tự do, dân chủ.

Trang nhật ký điện tử ở Hoa lục của ông Đình bắt đầu hoạt động vào ngày 19/02/2013 vừa qua, nhưng chỉ sau vài tiếng đồng hồ là bị đóng cửa vì Bắc Kinh biết được đó là trang blog của ông Tạ Trường Đình. Biết được nhanh như thế là vì một câu hỏi duy nhất với người dân Hoa lục mà ông Đình đã đưa lên trang blog của mình như sau: Tôi không chủ ý muốn biết bạn đã phê phán nhà nước về chuyện gì, nhưng quan tâm đến chuyện là sau khi phê phán quyền tự do cơ bản theo luật định của bạn có bị hạn chế hay không?.

Khi biết trang blog của mình bị đóng, ông Tạ Trường Đình đã lên tiếng trên trang blog của mình ở Đài Loan như sau: Một chuyện bình thường như thế mà cũng cấm đoán, cắt ngang xương thì thử hỏi làm sao nói đến chuyện thống nhất đất nước được.

Chưa đầy 1 ngày mà trang blog của ông Đình ở Đài Loan có đến 5 vạn người vào đặt câu hỏi khiến nhiều lúc đường dây bị nghẽn, nội dung câu hỏi xoay quanh vấn đề tự do ngôn luận ở Hoa lục và chuyện thống nhất đất nước. Ông Tạ Trường Đình đã trả lời ngắn gọn như sau: Tự do ngôn luận bị bức tử, còn chuyện thống nhất đất nước thì phải đợi khi nào chế độ Cộng sản ở Hoa lục sụp đổ mới tính.

Đến đây đã chấm dứt tiết mục Từ Á Sang Âu, Nguyễn Khanh và Nam Phương xin kính chào tạm biệt và kính mời quý thính giả nhớ đón nghe chương trình này vào tuần sau cũng vào giờ này trên làn sóng trung bình 1503 kí lô chu kỳ của đài Chân Trời Mới.